Anadolu agizlarinda yer alan ahcik sozcugunun cesitli kaynaklarda Ermenice oldugu belirtilmektedir. Ancak kelimenin Turk dili icerisinde aciklanabilecegi gorulmektedir. Bu yazida eski ve yeni Turk dili kaynaklari goz onunde tutularak kelimenin Turkcedeki cesitli gorunumleri incelenmis ve aga / aka / eke yapisindan dogdugu gosterilmeye calisilmistir. Kelimenin diger Altay dillerinde de benzer seslerle ifade edilmis olmasi, ahcik’in Altayik bir karaktere sahip oldugunu gostermektedir. Ozellikle Dogu Anadolu agizlarinda yer alan ve ‘Ermeni kizi’ anlaminda kullanilan sozcuk, muhtemelen geri oduncleme yoluyla Turkceye girmis, dar bir alanda kullanilan bir kelime gorunumundedir.

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/137001

Akçi̇k / ahçi̇k sözcüğü üzeri̇ne

This article presents an etymological case study on Pre-Greek (PG): it analyzes about 20 words starting with the letter M that have been catalogued as or in the new Etymological dictionary of Greek (EDG), but for which alternative explanations are equally possible or more likely (discussing all instances would be tantamount to rewriting the dictionary). The article briefly discusses the EDG (for an in-depth appraisal the reader is referred to part one of the article) and then analyzes the individual words. This analysis is performed by giving an overview of the most important earlier suggestions and contrasting it with the arguments used to catalogue the word as PG. In the process, several issues of Indo-European phonology (such as the phoneme inventory and sound laws) will be discussed.

An etymological case study on the and vocabulary in Robert Beekes’s new etymological dictionary of Greek: M

The author pursues an argument that the Armenian word gom (‘stable, stall, pigsty’)cannot be related to Old Norse gammi (‘Saami hut, dug-out’) for both phonological andsemantic reasons. Rather, the former noun represents an ancient borrowing from anAnatolian source (cf. Hittite ḫūmmaš c. ‘stable, stall, sty’, Luwian ḫūmmaš c. ‘pigsty’< PIE. *h2óu̯mos), whereas the latter one seems to be a Finno-Ugric loanword (via theNorthern Saami appellative gammi, which derives from the Finno-Permic archetype *kȣmɜ‘granary, pantry’). Furthermore, the modern Caucasian languages attest lexical data withtwo different (and easily separable) meanings: ‘stable, stall, sty’ vs. ‘granary, pantry’.The former group, documented e.g. by Georgian gomi ‘pigsty’, is evidently of Anatolianorigin (via Armenian gom). On the other hand, the Caucasian terms for ‘granary, pantry’(e.g. Svan gwem ‘cupboard, pantry, larder’, Kabardian gwän ‘chest for corn, grain-store’,Ad. kon ‘upward widening woven granary, covered on the outside with clay and coveredwith straw’, Ingush ḳe, obl. ḳeno ‘granary’, Chechen čọ̈̄ , obl. čọ̈̄ na- ‘store for grain, granary’etc.), wrongly linked to the aforementioned words for ‘stable, stall, pigsty’ by somelinguists, should be treated as borrowings of Finno-Ugric origin (via Ossetic gom, gon,gondan ‘box for grain, granary’ ← Ostyak kȯ̆m ‘granary, pantry’ vel sim. < Finno-Permic*kȣmɜ ‘id.’).

Considerations of the origin of the Armenian term gom ‘stable, stall, pigsty’

Deze dissertatie biedt een volledig bijgewerkte en gemodernisserde etymologische beschrijving van 530 Armeense lexemen, waarvan Indo-Europese oorsprong zeker of waarschijnlijk is.
 Armeens is vanuit Indo-Europees standpunt al meer dan 100 jaar bestudeerd. Er bestaan veel waardevolle handboeken, detailstudies en overzichten van de vergelijkende studie van het Armeens. De meeste daarvan concentreren zich op het Klassiek Armeens (ca. 500 na Chr.) en gebruiken slechts zelden moderne dialectale en etnografische gegevens. Niet-literaire gegevens vanuit de Armeense dialecten zijn voor het grootste deel buiten het blikveld van het Indo-Europese etymologische onderzoek gebleven. Een uitzondering vormen de fundamentele studies van Acaryan (HAB) en Jahukyan (1972 en 1987).
 Dit boek integreert de lexicale, fonetische en morfologische gegevens van de Armeense dialecten en van etnografische beschrijvingen op een systematische wijze in de etymologische benadering van het Indo-Europese lexicon binnen het Armeens. Deze benadering is nieuw. In deze dissertatie wordt gebruik gemaakt van het materiaal dat is verzameld in Acaryan's etymologische woordenboek en in de bestaande beschrijvingen van de individuele dialecten. Ook wordt een grote hoeveelheid materiaal verwerkt dat is geexcerpeerd uit folkloreteksten en antropologische beschrijvingen, die meestal onbekend of onbereikbaar zijn voor geleerden buiten Armenie.
Dit werk bestaat uit twee hoofdgedeelten: een etymologische bestudering van Armeense woorden die van zekere of waarschijnlijke Indo-Europese oorsprong zijn, en een eerste poging om te komen tot een zekere systematisering van taalkundige en culturele elementen die men kan afleiden uit de etymologische behandeling.
In het eerste deel worden de geselecteerde lexemen op een systematische manier gepresenteerd en bestudeerd. In een filologische sectie worden de semantiek en de literaire referenties van een woord met zijn afleidingen behandeld met inbegrip van de morfologische kenmerken. Voor ieder lemma volgt dan een overzicht van de dialectale distributie en een discussie van de linguistische, dialectgeografische en etnografische aspecten die van belang zijn voor een etymologische beoordeling van het literaire materiaal. Daarop volgt een volledige etymologische discussie met insluiting van andere relevante Indo-Europese talen.
Het tweede deel biedt een evaluatie van enkele resultaten van de etymologische studie in deel 1. Het vormt tevens een vooruitblik op diepgaander soortgelijk onderzoek. Er worden gevolgtrekkingen gemaakt voor de etymologische studie van het Armeens in algemene zin. Tenslotte worden systematisch de resultaten van de etnografische gegevens uitgewerkt.

/pdf/studies-in-armenian-etymology-with-special-emphasis-on-46izkc7ee1.pdf

Hrach Martirosyan

Papers

Studies in Armenian etymology : with special emphasis on dialects and culture Indo-European heritage