İsmail Avci

Bio: İsmail Avci is an academic researcher. The author has co-authored 1 publications.

Mesneviden Hikâyeye İskender-i Zülkarneyn: Doğum, Ad Verme, Hükümdarlık

Abstract: Bu yazida Buyuk Iskender’in dogumunu, ad almasini ve hukumdar olusunu anlatan Iskender-i Zulkarneyn’in Tevelludi baslikli hikâye uzerinde durulmustur. Ozbekler arasinda Dara ve Iskenderbek, Turkmenler arasinda ise Isgender Patisa adiyla anlatilan soz konusu hikâyenin temeli Dogu’da, Taberi tarihi ve Firdevsi’nin unlu eseri Sehnâme’ye dayanmaktadir. Konu Iran ve Turk edebiyatlarinda yazilmis Iskendernâme turu eserlerde de bazi farklarla gecmektedir. Nizâmi’nin iki kitaptan meydana gelen Iskendernâme’si; Ahmedi, Ahmed-i Ridvân, ve Ali Sir Nevâyi gibi muelliflerin ayni konuyu anlatan eserleri hikâyenin takip edilebilecegi kaynaklardir. Hikâye “dogum”, “ad verme” ve “hukumdarlik” basliklari esas alinarak ve yukarida sozu edilen metinlerle mukayese edilerek incelenmistir. Dogum kisminda aileler, dogum oncesi ve sonrasi olaylar, yetistirilme ve egitim; ad verme kisminda Iskender ve Zulkarneyn adlarinin nasil verildigi ve bunlarla ilgili efsaneler; hukumdarlik kisminda ise Iskender’in ayri dustugu annesiyle kavusmasi, hukumdarligina isaret eden fal, ruya ve cesitli soylentiler konu edilmistir. Yer yer halk hikâyesi ozellikleri gosteren hikâyenin metni de calismanin sonuna eklenmistir. Anahtar Kelimeler: Buyuk Iskender, Zulkarneyn, dogum, ad verme, hukumdarlik.