Jerzy Żaba

TL;DR: In this article, the authors discussed the kinematics of strike-slip faults and shear zones in the Sudetic segment of the Variscan belt and their kinematic constraints on the regional structural models.

TL;DR: In this paper, the authors presented a model for the break-up of the Rodinia/Pannotia supercontinent based on SHRIMP zircon ages.

TL;DR: In this article, the central European Variscan belt is reviewed in the regional tectonic context and two alternative concepts explaining the connection of the Varisca belt and its NE foreland, those of strike-slip tectonics versus oroclinal bending, are discussed.

TL;DR: In this article, the authors present models of magma generation and evolution in what was a zone of alternating transpression and transtension in the Krakow-Lubliniec Fault Zone (KLFZ).

Abstract: Prezentowana propozycja tektonicznej regionalizacji bloków górnoœl1skiego i ma3opolskiego dotyczy jednostek wg3êbnego piêtra strukturalnego bez pokrywy permsko-mezozoicznej i kenozoicznej. Próbê regionalnego podzia3u tych bloków na jednostki tektoniczne podjêto na podstawie mapy przegl1dowej w skali nie wiêkszej ni¿ 1 : 1 000 000. Propozycja ta stanowi g3os w dyskusji dotycz1cej ujednolicenia i uporz1dkowania tektonicznej regionalizacji Polski zainicjowanej przed dwoma laty w Komitecie Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W niniejszej pracy uwzglêdniono wypracowane w ramach tej dyskusji zasady wydzielania i nazywania jednostek tektonicznych oraz zalecan1 i roboczo przyjêt1 terminologiê tektoniczn1 maj1c1 opisowy (a nie genetyczny) charakter. Do przedstawienia podzia3u tektonicznego bloków górnoœl1skiego i ma3opolskiego na mapach bez utworów permsko-mezozoicznych i kenozoicznych w skali nie wiêkszej ni¿ 1 : 1 000 000 pos3u¿y3y w g3ównej mierze najnowsze opracowania kartograficzne i monograficzne (m.in. Poprawa & Nemèok, 1988–1989; Bu3a i in., 2002; Cymerman, 2004; Bu3a & ̄aba, 2005, 2008; Jureczka i in., 2005; Narkiewicz, 2005, 2007; Bu3a & Habryn, 2008), w których zaprezentowano i przedyskutowano zagadnienia dotycz1ce budowy prekambryjskiego fundamentu, a tak¿e rozwoju sedymentacji, tektoniki i struktury paleozoicznej pokrywy osadowej na obszarach obu bloków. Sytuacja strukturalna Na po3udniu Polski s1 wyró¿niane dwie du¿e, regionalne jednostki tektoniczne reprezentowane przez blok ma3opolski i Brunovistulicum (z3o¿one z bloków górnoœl1skiego i Brna; ryc. 1). Ró¿ni1 siê one zarówno budow1 prekambryjskiego pod3o¿a, jak i pokrywaj1cych je utworów paleozoicznych, wykazuj1cych odmienny rozwój paleogeograficzno-facjalny oraz paleotektoniczny. Dotychczasowe dane nie pozwalaj1 na precyzyjne ustalenie ich zasiêgu oraz granic. Dotyczy to g3ównie zasiêgu po3udniowego, gdzie obie jednostki kontynuuj1 siê w pod3o¿u orogenu Karpat zewnêtrznych. Dobrze zosta3a zdefiniowana i udokumentowana granica miêdzy Brunovistulicum i blokiem ma3opolskim na odcinku miêdzy Lubliñcem i Krakowem, a tak¿e dalej po okolice Bochni i Nowego S1cza. Jest ni1 w1ska strefa uskokowa Kraków–Lubliniec szerokoœci do ok. 500 m, przecinaj1ca i przemieszczaj1ca wszystkie serie skalne prekambru i paleozoiku (ryc. 1; Bu3a i in., 1997b; ̄aba, 1999; Bu3a, 2000). Jej pó3nocno-zachodnie przed3u¿enie stanowi najprawdopodobniej strefa uskokowa Odry. Obie te dyslokacje s1 — jak siê wydaje — segmentami znacznie wiêkszej, transkontynentalnej strefy tektonicznej Hamburg–Kraków (Brochwicz-Lewiñski i in., 1983; Oberc, 1993; ̄aba, 1994; Bu3a & ̄aba, 2005). 912 Przegl1d Geologiczny, vol. 56, nr 10, 2008 Pañstwowy Instytut Geologiczny, Oddzia3 Górnoœl1ski, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec; zbigniew.bula@ pgi.gov.pl; ryszard.habryn@pgi.gov.pl Wydzia3 Nauk o Ziemi, Uniwersytet Œl1ski, ul. Bêdziñska 60, 41-200 Sosnowiec; jzaba@interia.pl Z. Bu3a R. Habryn J. ̄aba P O L S K A P O L A N D B I E L S K O B I A £ A D O M E K O P U £ A B I E L S K A -B IA £E J N IE CK A GÓ RN OŒ L¥ SK A U P P ER S IL ES IA N TR OU GH M O R A V I A N S I L E S I A N F O L D A N D T H R U S T B E L T M O R A W S K O Œ L ¥ S K I E P A S M O F A £ D O W O N A S U W C Z E G Ó R N O Œ L ¥ S K A ST RE FA FA £D OW A U P P E R S IL E S IA N FO LD ZO NE RÓ W LIP LA SU LI L P AS GR A B E N K IE LE C K IE P A S M O FA £D O W E ZR¥B RZESZ OTAR RZES ZOTA RY HO RST K IE L C E F O L D B E LT Z o n e d sl y ok ys ka a œ cj ê a w i to kr z